شیخ محمود شبستری
تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۸۴۶۲۹۵
رامین شاه حسینی(مرام)
شیخ محمود پس از کسب مقدمات علوم پایه در تبریز، عازم شهر‌های مختلفی هم، چون مصر و شام و حجاز شده و از مشایخ آن شهر‌ها علوم توحید را بیاموخت. او هم چنین در سفری که به کرمان داشت، تاهل اختیار نموده و در آن شهر اولاد و نژادی را به یادگار گذاشت که جمعی از ایشان اهل علم و کمال بوده که خواجگان شهرت یافتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شبستری پسری به نام عبدالله داشته که جوانی فاضل و کامل و ماهر در علوم مختلف علی الخصوص ریاضی بوده که در سال ۹۲۶ ق از جانب سمرقند به دربار روم رفته و سلطان سلیم او را تعظیم بسیار نمود. شیخ عبدالله هم مثنوی (شمع و پروانه) و رساله‌ای هم به زبان فارسی در قواعد معما را به نام سلطان سلیم نگاشته است.
لاهیجی، شیخ محمود را شاگرد شیخ امین الدین دانسته و برخی دیگر پیر و مرشد او را شیخ بها الدین یعقوب تبریزی دانسته اند. حاصل عمر کوتاه و پر بار شبستری دو کتاب نفیس منظوم (گلشن راز و سعادت نامه) و سه کتاب منثور (حق الیقین فی معرفه رب العالمین، مرات المحققین و شاهد یا شاهد نامه) است.
درباره دیوان گلشن راز
منظومه گلشن راز که به شدت تحت تاثیر حکمت ابن عربی و شیوه شعر عطار و مولانا که به حل مسائل غامض عرفانی و فلسفی پرداخته، همراه با تمثیلات و حکایات مناسبی است که در بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف سروده و در پاسخ به سئوالات منظوم امیر حسین هروی که از شعرا و عرفای شیعی خراسانی بوده، به نظم در آمده است.
ظاهرا، هروی با ارسال رسولی از خراسان، نامه‌ای منظوم حاوی تعدادی سئوال‌های عرفانی (نظر قالب ۱۸ سئوال) را از بهاءالدین یعقوب تبریزی جویا گردیده که به اشارت ایشان، از شیخ محمود خواسته می‌شود تا جواب سئوالات را به صورت منظوم ارائه نماید و شیخ محمود هم به طریق ایجاز و فی البداهه پاسخ سئولات را داده تا به هروی برساند. سپس مرشد شیخ محمود از وی درخواست افزودن بر اشعار را می‌کند که شیخ محمود هم در سایه توفیقات الهی ظرف چند ساعت، مثنوی گلشن راز را می‌سراید.
عمده سئوالات هروی که شبستری به پاسخگویی آن در گلشن راز پرداخته در باب تفکر، شرط راه، علم النفس، آفاق، چیستی من، مسافر، مرد تمام (انسان کامل) نبوت و ظهور ولایت، سر وحدت، شناسای عارف، سبک معرفت، بیان اناالحق، معنی واصل و چگونگی سلوک، قرب و بعد، وصال ممکن و واجب، دریای کلام و ساحل نطق، اصول اخلاق و شعب آن، جزئی که از کل فزون‌تر است و طریق جستن آن، مکافات نفسانی و جسمانی در معاد، حقیقت چشم و لب و رخ و زلف و خط و خال، معنی شراب و شمع و شاهد و دعوی و خرابات، و حقیقت بت و زنار و ترسایی.
مثنوی گلشن راز با قریب یک هزار بیت در عین اختصار و حجم کوچکش، ماخذ مهمی جهت شناخت عرفان و کلام اسلامی به شمار رفته و دانستن آن، می‌تواند به ادراک معانی صوفیانه در شعر فارسی کمک شایانی نماید.
شاید بتوان گلشن راز را چکیده و عصاره حکمت و عرفان قبل از او دانست. به نظر نویسنده، خلاصه تمام رسالات ابن عربی را می‌توان در کتاب ۱۷ جلدی فتوحات مکیه (در ۶۵۰ باب و ۶۰ فصل) و خلاصه فتوحات مکیه را در کتاب گران سنگ فصوص الحکم شیخ اکبر و عصاره همه آن‌ها را می‌توان در دیوان گلشن راز شیخ محمود و خلاصه گلشن راز را در شاه بیت آن خلاصه کرد که می‌فرماید:
جهان، انسان شد و انسان جهانی
از این بگزیده‌تر نبود بیانی
به اعتقاد او، سعه وجودی انسان کامل، محیط بر جهان هستی است و انسان را جهانی کوچک و جهان را «انسانی بسیط» می‌داند. به علت اهمیت و محتوایی گلشن راز تا کنون بیش از پنجاه شرح و حاشیه و نظیره بر آن نگاشته شده که اهم آن مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز را به قلم محمد لاهیجی، شرح گلشن راز الهی اردبیلی و محمد ابراهیم سبزواری و رساله مشواق از ملا محسن فیض کاشانی است.
شیخ محمود سرانجام پس از سال‌ها سیر و سلوک به تبریز بازگشته و در سن ۳۳ سالگی در سال ۷۲۰ ه وفات یافته و در شهر شبستر و در میان باغچه‌ای به نام گلشن و در پای مزار استادش، بهاءالدین یعقوب تبریزی به خام سپرده شد.
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: شبستری ادبیات جام جم البرز گلشن راز شیخ محمود
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۴۶۲۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمود عباس: در صورت حمله اسرائیل به رفح، بزرگترین فاجعه تاریخ رقم می‌خورد
آفتاب‌‌نیوز :
به گزارش پایگاه خبری «عمون» اردن، «محمود عباس» امروز (یکشنبه) طی سخنانی در نشست ویژه مجمع جهانی اقتصاد در ریاض درباره هر گونه حمله رژیم صهیونیستی به شهر رفح هشدار داد.
وی با تاکید بر اینکه اگر اسرائیل به رفح حمله کند، بزرگترین فاجعه در تاریخ ملت فلسطین اتفاق می‌افتد، از آمریکا خواست تا مانع یورش رژیم صهیونیستی به رفح شود.
رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین درباره اوضاع کرانه باختری نیز ابراز نگرانی کرد و گفت: بیم آن می‌رود که اسرائیل به کوچاندن فلسطینیان کرانه باختری به سمت اردن روی آورد، اما ما تحت هیچ شرایطی کوچاندن اجباری فلسطینیان از وطنشان را نمی‌پذیریم.
وی افزود که اردن و مصر قاطعانه با کوچاندن فلسطینیان به این کشور‌ها مخالفت کرده‌اند.
محمود عباس ضمن درخواست از جامعه جهانی برای به رسمیت شناختن عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل متحد، تأکید کرد: ما برای دستیابی به حل و فصل سیاسی و تجمیع غزه و کرانه باختری در یک کشور مستقل فلسطین تلاش می‌کنیم.
از سوی دیگر منابع رسانه‌ای امروز (یکشنبه) از موافقت «هرتزی هالوی» رئیس ستاد ارتش رژیم صهیونیستی با حمله زمینی به رفح در جنوب نوار غزه خبر دادند.
پس از گذشت ۲۰۵ روز از تجاوز بدون نتیجه و دستاورد رژیم صهیونیستی به نوار غزه، این رژیم روزبه‌روز بیشتر در بحران‌های داخلی و خارجی خود فرو می‌رود.
رژیم اسرائیل طی این مدت دستاوردی غیر از قتل‌عام، ویرانی، جنایت‌های جنگی، نقض قوانین بین‌المللی، بمباران نهاد‌های امدادرسان و قحطی و گرسنگی در این منطقه نداشته است.
رژیم صهیونیستی این جنگ را بدون در نظر گرفتن هر دستاوردی در آینده، باخته و حتی پس از ۲۰۵ روز نتوانسته گروه‌های مقاومت در یک منطقه کوچک را که سال‌ها در محاصره است، به تسلیم وادارد و حتی همراهی افکار عمومی جهانی را به خاطر ارتکاب جنایت‌های آشکار در غزه، از دست داده است.
منبع: خبرگزاری ایرنا
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است